Inwoners Axel Hoek Terneuzen Zaamslag voor 1796/1811

Upgrade mei 2024. Toegevoegd zijn Genealogische gegevens uit archivalia van N.H. gemeente Zaamslag 1669-1796 (dat binnenkort op Geneascript online komt).

Welkom! Dit is een poging tot reconstructie van de volledige bevolking van Axel, Hoek, Terneuzen en Zaamslag tot de invoering van de burgerlijke stand (1796 in deze regio). Hier vindt u personen die zijn geboren, gedoopt, getrouwd of begraven in Axel, Hoek, Terneuzen en Zaamslag tussen 1587 en 1811. Deze plaatsen op het zogenoemde Eiland van Axel vormden - ingeklemd tussen Westerschelde, de Braakman, het Axelse Gat, en het Hellegat - lange tijd een betrekkelijk geïsoleerd gebied.
De gegevens in deze database zijn in dankbaarheid ontleend aan transcripties van Roelinde Stoffels-de Soet, Suzette Sponselee-Jansen, J. de Bruijne, Fred Inniger, Edwin Hamelink, Joop de Jonge, Jan Kuitert, J.L. Platteeuw, Erik Schmidt en mijzelf die op internet beschikbaar zijn, en aan registers en indices op weesboeken van Axel en Terneuzen (ambacht). Ook heeft het Zeeuws Archief een selectie van personen uit de Burgerlijke Stand van deze plaatsen beschikbaar gesteld. Doel is te komen tot een database van personen uit deze plaatsen in de periode voor de invoering van de burgerlijke stand, en voor zover mogelijk een reconstructie te maken van de DTB-boeken uit deze plaatsen die in 1940 door brand verloren zijn gegaan. De online primaire bronnen voor deze plaatsen zijn zeer verspreid, de database (met zoekfunctie van Genealogie Online) kan daarom een handig naslagwerk zijn. Dit is dus geen stamboom, maar een verzameling van (gedeeltelijke) stambomen. Het blijft natuurlijk mensenwerk, dus eventuele verbeteringen ontvang ik graag!

Wat zit erin? Er is voor dit overzicht gebruik gemaakt van (DTB uitsluitend geref.):
Axel
- Doopboek 1603-1796
- Trouwboek 1604-1648, 1653-1691, 1691-1729, 1729-1749, 1750-1791 en 1791-1796
- Huwelijken 1796-1812
- Begraafboek 1697-1731
- Burgerlijke stand huwelijken 1796-1860*
- Burgerlijke stand overlijden 1796-1900*
- Transcriptie Bevolkingsregister 1806**
- Index weesboeken Axel en Axeler ambacht 1618-1795

Hoek
- Doopboek (incl. Vremdijke) 1587-1796
- Trouwboek 1633-1696 en 1700-1796
- Doodboek 1783-1791
- Burgerlijke stand huwelijken 1796-1860*
- Burgerlijke stand overlijden 1796-1900*

Terneuzen
- Trouwboek 1631-1697 en 1697-1796
- Begraven 1666-1796
- Register van weesakten 1648-1783 (1784-1795 ontbreekt) van Stad en ambacht van Terneuzen
- Burgerlijke stand huwelijken 1796-1860*
- Burgerlijke stand overlijden 1796-1900*
- Archief van den notaris Laurens Suijthoek, Minuten van notarieele akten, 1709-1723

Zaamslag
- Genealogische gegevens uit archivalia van de N.H. gemeente Zaamslag 1669-1796 (binnenkort online)
- Uittreksel doopregister Zaamslag 1680-1796 (microfilm genomen van genealogische afschriften inv. nr. 30 in het Rijksarchief te Middelburg) (alternatief)
- Dopen 1748-1749 en Trouwen 1748-1749
- Begraven 1654-1796
- Burgerlijke stand huwelijken 1796-1860*
- Burgerlijke stand overlijden 1796-1900*
- Kohier families Zaamslag ca1688

*Let op, gegevens uit de burgerlijke stand van personen uit andere plaatsen dan Axel, Hoek, Terneuzen en Zaamslag (dus die hun plaats van herkomst verlaten hadden toen ze huwden/ overleden) zijn niet opgenomen. De wel opgenomen gegevens betreffen dus uitsluitend personen geboren en/ of gehuwd of overleden in Axel, Hoek, Terneuzen, Zaamslag etc. (maar niet geboren in Axel, Hoek, Terneuzen en Zaamslag maar elders in Zeeuws-Vlaanderen, Zeeland, Nederland of buiten Nederland gehuwd of overleden).

**Let op, de leeftijden die werden opgegeven bij de Volkstelling 1806 waren vaak opzettelijk onjuist omdat men vreesde voor gedwongen recrutering in het Napoleontische leger. Dat die vrees niet geheel onterecht was blijkt uit een aantekening bij de 24-jarige arbeider Leendert van Oosten (nummer 1186) die luidt: "jouit d’une dispense définitive délivré par le conseil de recrutement le 26 Messidor an 13 No. 942 pour avoir les petits doigts en flexions permanents [vert.: geniet een permanente vrijstelling afgegeven door de recruteringsraad op 15 juli 1805 nummer 942 wegens het hebben van permanent kromme tenen]. De Conseil de recrutement was de door Napoleon bij wet van 8 augustus 1802 ingestelde raad belast met recrutering op basis van loting. Geen wonder dus menig jongeman een aantal jaar jonger werd opgegeven; en oudere mannen soms tot wel tien jaar ouder. Waar meerdere bronnen een leeftijd aangeven volg ik voor het herleiden van het geboortejaar bij benadering 1) eerst die uit het trouwboek/ de huwelijksakte (in aanwezigheid van de echtelieden dus meestal correct, al werd in de attestatie soms per abuis de doopdatum van een vooroverleden broer/zus met dezelfde voornaam gebruikt, ook na invoering van de burgerlijke stand); 2) de bij overlijden opgegeven leeftijd (minder accuraat omdat de aangifte vaak door anderen dan de naasten gedaan werd en deze niet altijd alle details juist hadden - met name bij hoogbejaarden was de leeftijd in de beleving van anderen in de omgeving de laatste jaren vaak rap opgelopen); 3) de bij de volkstelling opgegeven leeftijd (die zoals gezegd vaak opzettelijk onjuist was).

Indien u over andere (primaire) bronnen beschikt die hier opgenomen zouden moeten worden verneem ik dat natuurlijk graag. Het blijft eeuwig zonde dat we het moeten stellen zonder dopen Terneuzen en Zaamslag en trouwen Zaamslag. J. van der Baan vermeldt in De Navorscher (1857) dat de doopboeken van Terneuzen beginnen op 28 september 1625, doopboeken Zaamslag op 5 januari 1669, en trouwboeken Zaamslag op 2 maart 1669. Heeft u beschikking over uittreksels of afschriften anders dan die hierboven vermeld? Ik verwerk ze graag in deze database.

Ik hoop dat u baat heeft bij dit initiatief.

John Goossen