Stamboom familie Makker-Goris

De oudste verwijzing naar personen met de naam Makker in de (digitale) archieven stamt uit 1683, en vond ik in IJsselstein. De naam Macker wordt al eerder, in 1644, voor het eerst genoemd (in Arnhem). Met deze en andere Mac/kkers in Nederland lijken wij, Eemnessser Makkers, geen familierelatie te hebben gezien de geografische spreiding, en de Hilversumse oorsprong van de Eemnesser Makkers (via Elbert uit 1620).

In mijn familie (van vaderskant) komt de naam Makker voor het eerst in 1739 in akten voor bij het huwelijk van Frans Elberse Makker met Maria Segers Schouten. Hun eerste twee kinderen worden nog niet als Makker genoteerd, maar voorzien van Frans’ patroniem, en ook Frans heet zoals toen gebruikelijk Elbers. Pas vanaf 1744 wordt consequent Makker geschreven in de akten. Voor 1739 vinden we alleen de voornamen met patroniem.

Familie- of geslachtsnamen hebben vaak een relatie met een plaats, naam vader, dier, beroep, lichaamskenmerk of karaktertrek. Van deze mogelijke verklaringen voor het ontstaan van de naam Makker lijken alleen beroep en karaktertrek in aanmerking te komen.Makker als maker van iets of koopman behoort tot de mogelijkheden, maar ook makker als maatje, vriend, gezel, (echt)genoot, “samenwerker” is mogelijk (zo is bv Janmaat als achternaam ontstaan).

Wat de verklaring is voor het ontstaan van onze achternaam Makker blijft voor mij vooralsnog een raadsel.

Wel is duidelijk dat Eemnes de "place to be" voor Makkers is (geworden). In 1947 waren er 51 mensen met de naam Makker in Nederland, 28 in de provincie Noord-Holland (15 in Amsterdam) en 23 in de provincie Utrecht (allemaal in Eemnes vermoed ik). In 2017 waren er in ons land106 personen met de naam Makker geregistreerd, waarvan 39 (=37%) in Eemnes, 8 in Amsterdam en de rest verspreid door het land.

De naam Goris kwam vroeger ook veelvuldig als voornaam voor. Vermoedelijk ligt hier de oorsprong van de achternaam Goris ("zoon / dochter van Goris"). De naam Goris(sen) is een patroniem, afgeleid van de voornaam Goris. Deze voornaam is tegenwoordig nauwelijks nog in gebruik. 
De naam Goris is een afgeleide van Gregorius, en betekent “de waakzame” Het is de naam van verscheidene heiligen uit de 1e eeuwen na Chr. 
Eén hiervan heeft te maken met Nederlands grondgebied namelijk Gregorius van Utrecht, ca. 707-780, hij leerde ca 722 bij Trier St.-Bonifatius kennen. Diverse (heilig verklaarde) pausen droegen de naam Gregorius. De eerste was Gregorius I de Grote, waaraan de Gregoriaanse muziek herinnert. De Gregoriaanse kalender herinnert aan paus Gregorius XIII.

In Nederland kwam de naam Gregorius al vroeg voor. Aanvankelijk bleef de naam beperkt tot de geestelijkheid, mogelijk als nieuwe naam bij intrede in het ambt.

Verschillende schrijfwijzen

De oorspronkelijke familienaam Goris wordt in de loop der jaren op verschillende manieren geschreven. Zowel Gooris, Goriszen, Goorissen, Goritsa, Goritsen, Gorissa en Gorissen worden gebruikt. Momenteel kom je voornamelijk nog de naam Gorissen en Goris tegen. Volgens de volkstelling van 1947 komen ook nog enkele varianten voor. 

Voor het vinden van de gegevens in mijn stamboom heb ik (niet in volgorde van belang) dankbaar gebruik gemaakt van vooral informatie en/of werk van onder anderen:

• Mijn overleden moeder Christina (Tiny) Makker-Goris
• Mijn overleden (oud-) tante Klasien Makker
• Mijn overleden tante Bets Nederend-Goris (Het Geslacht Goris Vijf eeuwen op de rijnwaarden)
• Historische kring Eemnes
• Historische kring Blaricum
• Utrechts archief
• Gelders archief
• open archieven
• wie is wie
• genealogie pagina van Ber Hommelberg
• stamboomzoeker (mn Goes, Puijk)
• Noord-Hollands archief

Wanneer u nog fouten en/of onduidelijkheden vindt in deze stamboom, stel ik het zeer op prijs als u mij daarvan op de hoogte wilt stellen.

Nico Makker