Genealogie Van Lunsen, Van Lunssen en Van Lunszen

Opgedragen aan mijn voorouders en aan mijn nageslacht en alle andere leden van de familie Van Lunsen, Van Lunssen en Van Lunszen.

Bijgaand treft u de genealogie van de familie Van Lunsen, een van oorsprong Rooms-Katholieke familie waarvan we de herkomst aantreffen in de Duitse stad Lüdenscheid (Märkischer Kreis, Noordrijn-Westfalen) en welke in het Neder- of Platduits (het lokale dialect) nog steeds Lünsche (uitspraak Lunsche) genoemd wordt. De stamvader van de familie, Dirck Tijsen van Lunsche (circa 1615-1668) vestigde zich aan het eind van de 80-jarige oorlog (naar het lijkt in 1646) in Wijk bij Duurstede. Het is vanuit deze plaats dat zijn nakomelingen zich vanaf het midden van de 18e eeuw verder over Nederland verspreidde. De oorspronkelijke schrijfwijze van de familienaam was Van Lunsche, later (omstreeks 1700) Van Lunschen en vanaf 1733 Van Lunsen. Door verschrijvingen in de burgerlijke stand ontstonden in 1829 en 1885 dan nog de familienamen Van Lunssen en Van Lunszen. Op een handjevol personen met de familienaam Van Lunsen na (behorende tot de niet verwante familie Van Lunzen), zijn alle personen met de familienamen Van Lunsen, Van Lunssen en Van Lunszen nakomelingen van de genoemde Dirck Tijsen van Lunsche en daarmee aan elkaar verwant. Dit geldt ook voor alle naamdragers die zich in het buitenland gevestigd hebben zoals b.v. Johannes Michiel van Lunsen (1914-1996) die naar de Verenigde Staten vertrok en wiens nakomelingen aldaar inmiddels ook de familienaam Vanlunsen gebruiken.

De familienaam Van Lunsen (en de andere vermelde uitgangsvormen) is een zogenaamde herkomstnaam die in deze verwijst naar een herkomst uit de Duitse stad Lüdenscheid. Dit blijkt ook uit een zogenaamde akte van burgereed uit 1654 waarin Dirck Tijsen van Lunsche verklaarde dat hij in de plaats Lünsche in het voormalige graafschap Mark geboren was. Met dit feit is het mogelijk om etymologisch de (oorspronkelijke) familienaam Van Lunsche te verklaren. In een oorkonde van 1067 wordt gesproken over Luidolvessceith. Luidolves verwijst hier naar een persoon met de naam Ludolf, de vermoedelijke stichter van de plaats hoewel hier over niets bekend is. Sceith, vroeger in het Rijnland ook wel geschreven als shut en schee en tegenwoordig als scheid, was een verwijzing naar een plaats die in het woud (bos) lag. In het plat duitse (plattdüütsch) Lünsche heeft de lettergreep sche dezelfde betekenis als shut, schee en scheid. Lün heeft hier dezelfde betekenis als het oud Hollandse woord loo of loon wat verwijs naar een moeras of broek(bos). De plaatsnaam Lüdenscheid vindt dan ook haar oorsprong bij (vermoedelijk) een zekere Ludolf die een plaats stichtte in woud nabij een moeras of broek(bos). De betekenis van het woord Lunsche is in dit geval een plaats of oord wat bij een moeras of broek(bos) gelegen was. De Duitse genealoog Joachim von Roy berichtte in 1992:

“Sie werden den Namen Van Lunsche respektiv Lunsche in Deutschland nie begegnen. Der name ist exzeptionell. Es handelt sich hier om die alt höllandische Schreibweise der deutschen Stadt Lüdenscheid”.

Volgens Von Roy gaat het dus zelfs om een oud Hollandse schrijfwijze van de Duitse stad Lüdenscheid. In 1994 voegde Dieter Saal, toenmalig stadarchivaris van Lüdenscheid, daar nog aan toe dat hem verder geen enkele andere familie bekend was (ook niet in Duitsland) die naar de stad Lüdenscheid vernoemd is.

Deze genealogie is na vele jaren onderzoek met grote zorg samengesteld. Desondanks kan er sprake zijn van foute vermeldingen en/of verwijzingen. De samensteller stelt het dan ook zeer op prijs als er van voorkomende fouten met mogelijke verbeteringen melding wordt gemaakt. Ook aanvullende informatie en/of foto's of andere afbeeldingen ter illustratie van deze publicatie worden zeer op prijs gesteld.

Dan van Lunsen
November 2014.