SMIT/SMIDT - genealogie van een Friese familie

Deze publicatie gaat over de stamboom van een Friese familie met de naam Smit of Smidt.  Er zijn vele personen met de naam Smit of Smidt bekend in Friesland, met opvallend veel Smitten op Terschelling.  Deze genealogie is beperkt tot een klein deel van al deze Smitten, er komen ongeveer 50 manlijke en evenveel vrouwelijke personen met de naam Smit of Smidt aan de orde. 

We hebben de familie Smit/Smidt over tien generaties nagezocht.  In de tijd voor de naamsregistratie van 1811 zijn vooral in Friesland veel personen niet bekend onder een familienaam, maar onder een patroniem, of vadersnaam, een naam die aangeeft hoe de vader van de naamdrager heet.  Zo staan ook de oudste drie generaties Smit/Smidt, beginnend omstreeks 1700, niet bekend als Smit, maar alleen onder hun patroniem.  De genealogie van deze drie oudste generaties gaat van 

         Taeke Wopkes -> Wopke Taekes ->Yke Wopkes.

De mannen in deze eerste drie generaties zijn allemaal veerschipper in Stavoren.  

In generatie IV treedt de eerste Smit op: Wopke Ykes Smit.  Hij is de enige zoon van Yke Wopkes, die jong (30 jaar) overlijdt.  Wopke Ykes verhuist naar de andere kant van Friesland en wordt smid in Franeker.  Genealogisch gezien is Wopke Ykes belangrijk: hij regelt de familienaam.  In het Register van Naamsaanneming van Franeker verklaart de smid Wopke Ykes “dat hij den naam van Smitaanneemt als familienaam” en ondertekent vervolgens als Wopke Ykes Smidt.  Er is dus wat verwarring over de familienaam.  

Ook in volgende generaties is het soms onduidelijk of het gaat om een Smit of een Smidt.  Toch is de naamgeving in de zes generaties na Wopke Ykes Smit niet totaal chaotisch.  Integendeel, er zijn vaste lijnen wie een Smit is, en wie een Smidt.

Generatie V omvat 13 nakomelingen van Wopke Ykes Smit, alle zonder familienaam gedoopt voor 1811.  Onder hen zijn vijf zoons.  De oudste zoon wordt bekend als een Smit: Yke Wopkes Smit.  De vier andere zoons staan bekend als Smidt: Jacob, Hendrik, Klaas en Kornelis Smidt.  Yke Wopkes Smit is, net als zijn vader, smid in Franeker; hij trouwt 4 keer en heeft in totaal 12 nakomelingen, waarvan alleen een zekere Gerrit Ykes Smit in generatie VI als enige man in leven blijft.  Van de vier broers van Yke Wopkes Smit heeft alleen Kornelis Smidt nakomelingen, via de generaties VI, VII, en VIII waarschijnlijk tot op de dag van vandaag.

Gerrit Ykes Smit, generatie VI, is wagenmaker in Wymbritseradeel – Scharnegoutum.  GY trouwt drie keer en noemt de 6 kinderen uit zijn eerste huwelijk Smit; van hen blijven in leven Gerrit Gerrits Smit en Yke Gerrits Smit.  GY noemt de 7 kinderen uit zijn twee latere huwelijken allemaal Smidt.   Van hen blijft in leven een andere Gerrit Gerrits Smidt, met mogelijk huidige nakomelingen.

In generatie VII is Gerrit Gerrits Smit wagenmaker in Utingeradeel – Oldeboorn.  Hij trouwt maar een keer, en heeft 11 kinderen.  Alleen zijn oudste zoon wordt een Smit, en wel Gerrit IJke (Yke) Smit.  De andere tien kinderen gaan als Smidt door het leven.  Onder hen zijn Klaas Hendrik Smidt en Sipkje Gerrits Smidt in generatie VIII, beide met nakomelingen waarschijnlijk tot op de dag van vandaag.

Zijn broer Yke Gerrits Smit is gelegerd in Deventer en heeft zes kinderen, die allemaal Smit heten.  Onder hen zijn Willem Smit en Gerrit Yke Smit in generatie VIII, beide met nakomelingen waarschijnlijk tot op de dag van vandaag.

Gerrit IJke (Yke) Smit in generatie VIII, het oudste kind van Gerrit Gerrits Smit en ook zijn enige kind met de naam Smit, is machinist in Utingeradeel – Oldeboorn, en later in Enschede en Amsterdam.  Onder zijn acht kinderen zijn er twee, Hendrik Smit en Sipke Smit, beide in Enschede, met manlijke nakomelingen.  We geven hier de Smit persoonsgegevens tot en met generatie IX.